تاثیر مصرف مکمل گلوتامین و فعالیت ورزشی تناوبی بر پاسخ hsp۷۲ و ck در بازیکنان فوتبال

چکیده :   هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر مکمل گیری کوتاه مدت گلوتامین و تمرین تناوبی بر پاسخ hsp72 و ckسرم در بازیکنان فوتبال بوده است. بدین منظور 29 بازیکن فوتبال باشگاهی (میانگین سن 4±3/19 سال، وزن 2±3/69 کیلوگرم، قد 2/1±6/176 سانتی متر، درصد چربی بدن 7/1±1/12 درصد، شاخص توده بدن kg/m2 3/2±01/22 و حداکثراکسیژن مصرفی ml/min.kg 3/1±5/53) به صورت داوطلب از میان بازیکنان تیم راه آهن تهران انتخاب و به صورت تصادفی به چهار گروه کنترل (7n=)، مکمل (7n=)، مکمل- فعالیت ورزشی(8n=) و فعالیت ورزشی(7n=) تقسیم شدند. کلیه آزمودنی ها قبل از انجام پژوهش در تمرینات روزانه تیم فوتبال شرکت داشته اند، و فقط دو گروه مکمل- فعالیت ورزشی و فعالیت ورزشی، پروتکل تناوبی پژوهش را انجام دادند. نمونه های خونی پایه (پس از 14-12 ساعت ناشتایی شبانه)، پیش آزمون، پس آزمون و 90 دقیقه پس از آزمون از ورید پیش بازویی دست غیر برتر گرفته شد. مکمل (گلوتامین) و دارونما (دکسترین) به مقدار  g/kgbw5/0 و حجم  ml/kgbw5 در یک ساعت قبل از اجرای پروتکل فعالیت تناوبی مصرف شد. پروتکل فعالیت تناوبی شامل 3 مرحله دویدن 20 دقیقه ای با شدت 80% حداکثر ضربان قلب بیشینه و استراحت 5 دقیقه ای پیاده روی بین مراحل بود. مقادیر hsp72 و ckبه ترتیب با استفاده از روش الایزا و آنزیماتیک سنجیده شد. جهت تحلیل داده های پژوهش در چهار گروه در مراحل چهارگانه از آزمون تجزیه تحلیل واریانس با اندازه های تکراری و عامل بین گروهی و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح 05/0 p≤استفاده شد. نتایج نشان داد مقادیر hsp72 به میزان 21% (001/0p=) در مرحله پس آزمون در گروه مکمل و 16% (001/0p=) در مرحله پس آزمون در گروه مکمل - فعالیت ورزشی نسبت به مرحله پایه و 41% (001/0p=) در مرحله 90 دقیقه پس از آزمون در گروه مکمل- فعالیت ورزشی نسبت به مرحله پایه افزایش داشته است. همچنین مقادیر hsp72 بین مرحله پس آزمون در گروه مکمل نسبت به مرحله پس آزمون در گروه کنترل، 15% (047/0p=) افزایش داشت. مقادیر hsp72 بین مرحله پس آزمون در گروه مکمل- فعالیت ورزشی نسبت به مرحله پس آزمون در گروه کنترل 20% (001/0p=) افزایش داشت و مقادیر hsp72 بین مرحله 90 دقیقه پس از آزمون در گروه مکمل- فعالیت ورزشی نسبت به مرحله 90 دقیقه پس از آزمون در گروه کنترل، 40% (033/0p=) افزایش داشت. مقادیر hsp72 در گروه مکمل در مرحله پس آزمون (001/0p≤) و در گروه مکمل- فعالیت ورزشی مرحله پس آزمون (001/0p≤) و 90دقیقه پس از آزمون (001/0p≤) نسبت به مرحله پایه افزایش داشت. تحلیل نتایج برآمده از تحقیق نشان می دهد که در آزمودنی های ورزشکار، ممکن است مصرف مکمل گلوتامین محرک پاسخ hsp72 بوده و فعالیت ورزشی تناوبی نقش موثری در پاسخ hsp72 نداشته است.